'राजहंस' नावातच एक अदब, ऐश्वर्य जाणवते. नारायण श्रीपाद राजहंस उर्फ बालगंधर्व यांनी या नावाचे सार्थक केले. संगीत नाट्यभूमीवर त्यांनी इतिहास रचला. मात्र या राजहंसला साथ देणारा दुसरा एक राजहंस होता, हे कित्येकांना माहिती नाही. बालगंधर्वांवर अपारंपार प्रेम करणारे त्यांचे कनिष्ठ बंधू म्हणजे व्यंकटेश श्रीपाद राजहंस यांनी आयुष्यभर प्रसिद्धीपासून दूर राहून बालगंधर्व यांच्या कंपनीची जबाबदारी पेलली.
व्यवस्थापक म्हणून गंधर्व नाटक मंडळीसमोरील सर्व अडचणींतून मार्ग काढत बापूंनी ज्येष्ठ बंधूंचे अलौकिक संगीत, अभिनय याला समर्थ साथ दिली. कंपनीचा कारभार, घरच्यांची जबाबदारी निभावताना ते मात्र निःस्पृहच राहिले.
कर्ते करवते असले तरी ते कायम पडद्यामागे राहिले. उतारवयात मळवलीसारख्या खेड्यात आयुष्य कंठणाऱ्या या स्थितप्रज्ञ कलावंताची ओळख 'असा हा राजहंस'मधून बालगंधर्वांच्या जीवनाचा, त्यांच्या दैवी संगीत देणगीचा व रंगमंचावरचा आलेख यात चितारलेला आहे. याच्या संपादक डॉ. माधवी वैद्य आहेत.
